Wetendiki weziyet we bizdiki "qara boran" hadisisi

Wetendiki weziyet we bizdiki "qara boran" hadisisi

ۋەتەندىكى ۋەزىيەت ۋە بىزدىكى "قارا بوران" ھادىسىسى

Memet Emin

  

      

      Men ishinimenki chetelde yashawatqan her bir Uyghurning Xittay hökümiti wetinimizde yürgüziwatqan qattiq siyaset we uning sewebidin kilip chiqiwatqan pajielerdin azdur köptür xewiri bar.  Men ishinimenki her bir Uyghurning köngli shu seweptin oxshimighan derijide hesiret chekmekte we azaplanmaqta.  Men ishinimenki nurghun qirindashlar wetende yüz biriwatqan bu pajielerni hel qlish üchün bir ishlarni qilghusi bolsimu biraq köpünchimiz yenila nime qilishini bilmey qiliwatidu. 

Yalghuz aldirash bolghan bilen yiterlik emes,  mesile bizning nimige aldirash bolghanliqimizda

      Bügün her xil ijtimayi taratqularda wetenning bir qisim jaylirida chang tozangliq qara boran chiqip kündüz kichidek körgili bolmas bolup ketkenlik toghursida her xil ressim we sinlik xewerler tarqitilghan bolup,  beziler buni Xittay hökümiti wetende ilip barghan bezi ighir tiptiki herbi qoral siniqining netijisidin kilip chiqqan dep qarashmaqta.  Elwette men bu ihtimalliqni pütünley inkar qilalmaymen,  biraq u xildiki sinaq netijisidin kilip chiqqan chang tozang xuddi biz topilang yolda mashina heydep mangghanda hasil bolghan sang tozanggha oxshash,  belgülük dahirge cheklinidighan bolup,  u tebbiy peyda bolghan qara borandin periqliq. 

      Ighir tipliq herbi qoral yaki atum siniqi seweptin peyda bolghan boran adette shu sinaq ilip birilghan rayun'gha cheklinidu,  yaki tebiiy peyda bolghan shamal tesiridin melum ariliqqa kengishi mümkin biraq hazir xewerlerde digendek Sanjidin Keken,  Qaghiliq qatarliq jaylargha qeder keng dahirde bolishi natayin.  Bundaq ehwal qurghaq yaki uzun muddet yamghur yaghmaydighan rayunlarda köp yüz biridighan tebbië hadise bolup,  asasliqi qattiq boran bilen yerdiki qurup ketken topa we chang tozanglar birliship quyash nurini tosiwilish sewebidin peyda bolidu.  Bundaq hadisiler dunyaning nurghun jaylirida yüz bergen.  Töwendiki ulanmida Amirkining Finekis sheheride yüz bergen shu xildiki qara boran körsitilgen. 

     https://www.youtube.com/watch?v=RD5I9UhbRgg

      Belkim beziler Xittay hökümiti bundaq sinaqlarni bundin burunmu köp qitim qilghan tursa,  shundaq dep qarighanning nime ziyini bar dep qarishi mümkin.   Bu yerdiki mesile bu ishni uturgha qoyash bilen biz milletchi bolup,  weten dawasi qilghan bolup qilishimiz natayin.  Uningliq bilen Xittay hökimiti bizge yürgüziwatqan siyasitini we yaki bu xildiki sinaqlirini toxtatmaydu.  Boptu biz uni herbi qoral siniqining seweptin depmu qarayli.  Biraq wetende 46 qitim iniq delil ispatliq atum siniqi ilip birildi.  Ularning bizge ilip kelgen ziyini buningdin nechche hesse ighir boldi we bolawatidu.  Uningliq üchün biz we yaki birer döwlet nime qilalidi?

Diqitingizni qolingizdiki ishqa toplang.  Quyash nuri bir yerge toplashmiqiche ot apiti peyda qilmaydu.

      Tebbië hadise bolush ihtimali chong  bolghan bu hadisini biz mejbure halde ighir tiptiki herbi qoral we yaki atum siniqining tesiridin dep qarsiaq,  peqetla  yuqarqi san'gha bir san qoshilishi mümkin.  Eger uning bizning hazirqi ehwalimizgha paydisi bolidighan ish bolsa,  eger biz uni oturgha qoyishimiz bilen u mesile hel bolidighan ish bolsa,  biz birni emes shundaq weqedin 10 ni artursaqmu bolidu.  Biraq bundaq qilishning hazir hich bir emili ehmiyiti bolmastin, belki ehwalni chüshenmigen we alla burun jiddilishiwatqan qirindashlar arisida her xil guman we wehime peyda qilishi mümkin.  Wetenning hazirqi qattiq weziyitide,  özimizge yetkidek dert elem we hel qilishqa tigishlik nurghun ishlar tursa,  biz uni hel qilalamay özimizning perizimizge asasen bu mesilini oturgha qoysaq,  hazirqi ehwalda özimizge tiximu ighir qorqunjigha silip,  özimizge rohiy jehettin tiximu ighir bisim peyda qilip qoyishimiz mümkin. 

      Bundaq bir weziyette eger yüz bergen bu hadise we yaki bundaq weqelerni xewer qilishqa toghura kelse,  miningche eng yaxshisi uni ispati bilen qoshup In'gilizche we bashqa tillarda yizip tarqitip,  xelqaraning diqqitini qozghayli. 

      Hemmimiz bilgendek hazir xelqimiz tarixta duch kelmigen ighir bir kirizisqa duch kiliwatidu.  Köpünchimiz rohiy jehette tigi yoq qiyaning yinigha kilip qalduq.  Bezilirimiz hetta nime dewatqanliqimizni,  nime ish qiliwatqanliqimizni bilmigidek halgha chüshüp qalduq.  Yölünishini yoqatqan we shamalning yolinishige qarap her terepke qarap mingiwatqan kimige oxshap qalduq.  Bundaq bir ehwal astida bizge oxshash paydisiz ehwalnga chüshup qalghan ajiz bir milletke nisbeten,  weten dawasini ünümlük ilip birishta,  bizde bar bolghan xam eshiyalarning hemmisini chong qazan'gha silip " dash qazanda shorpa qaynitish" usulini qollunush emes belki "oqyani nishangha qaritip itish" tek usulni qollunushimiz tiximu mohim.  

Mexsetsiz we pilansiz aldigha qarap mingish,  yölünüshsiz yolgha chiqqan kimige oxshaydu

      Undaqta qandaq qilghanda özimizning cheklik küchini eng yuquri derijide jare qilduralaymiz?  Undaqta "oqyani nishan'gha qaritip itish" tek usulni qollunup,  dawa ünimini yuquri kötürüsh üchün nime qilishimiz kirek? Miningche uningliq üchün aldi bilen nöwette bizge eng jiddi we tedit bolghan mesililerni tipip chiqishimiz,  ularning jiddilikige we milletke ilip kilidighan tehditining ighir yegillikige asasen ularni özimizning kün tertiwimizge ekilishimiz kirek. 

      Miningche hazir bizge eng tiz tehdit ilip kilidighan mesile atum siniqi we yaki d n a tehditi bolmastin,  belki milletning pisixikisining ighir deijide buzulishi we bu buzulushqa biwaste tesir körsetken amillar bolsa kirek. 

      Men 4 -  ayda ilip barghan rohiy saghlamliq toghursidiki ray sinashning netijisige asaslan'ghanda bu ray sinashqa qatnashqan chetelda yashawatqan qirindashlarning 90% tide oxshimighan derijide pisixikiliq mesililer körülgen,  18% tide özini öltürwilish oyi peyda bolghan.   30% din artuq kishi biz nime qilsaq paydisi yoq dep qaraydighan halgha kelgen. Bundaq bir ehwal astida bizge nisbeten eng muhim bolghini öz özimizni qorqutup,  öz özimizni rohiy ishkenje astigha ilish emes,  belki rohiy jehette saghlam we küchlük bolush.  Xelqimiz ruhiy jehettin saghlam bolmisa,  tepekkuridin chataq chiqidu,  we yüz bermeslik kirek bolghan ighir xataliqlar we pajieler yüz birishi mümkin. 

     http://saghlam-bolung.blogspot.com/2018/05/blog-post_27.html

            Xittay hökümiti Uyghurlarning ghuririni yoqitip, Uyghurlarning pisxikisini ighir derijide buzush üchün bir tereptin milyunlighan xelqni qayta terbilesh banasi bilen jaza lagirlirigha solap,  ularni jismani we rohiy jehetlerdin qinawatqan bolsa,  yene bir tereptin solaqtikilerning öyliride ersiz qalghan ayallargha Xittay erlirini hemmra qilish,  yene bir tereptin qizlarni ahilisini jazalsh tehditi bilen we yaki dadisiz qalghan qizlarni,  toy qilish qiyin bolghan Xittay erlerge zorlap toy qildurush arqiliq millitimizni asmilatsiye qilish chedimini tizletmekte we xelqimizni rohiy ishkenjige almaqta . 

       2014- Yilliq sitastikigha asaslan'ghada,  Xittayda ayyalar nopusigha nisbeten  33 miliyun Xittay er köp bolup,  bu san weten ichidiki Uyghur ayallir nopusidin nechche hesse artuq.   Xittaydiki er ayal nisbitining ighir derijidiki tengpungsizliqi,  Xittay qizlirining toy qilmaqchi bolghan yigitke bolghan ixtizadi we bashqa teleplirini heddidin ziyade yuquri bolishigha sewep bolghan.  Shu seweptin Xittay erlarning öylük ochaqliq bolushi yildin yilgha qiyinlashqan,  we toy qilish yishidin ötüp ketken qiri boytaqlarning sani yildin yilgha köpeymekte iken.  Xittay hökümitining hazir yürgüziwatqan bu siyasetliri bir tereptin toy qilalmay yürgen Xittaylargha yaxshi purset yaritip bergen bolsa,  yene bir tereptin köpligen Xittaylarning wetinimizge kilip yerlishishige türtke bolidu we Uyghurlarning asmilatsiye bolush süritini tiximu tizlitidu. 

      Xitay hökümitining yuqarqi siyasiti we  dinni cheklesh,  til yiziqimizni cheklesh,  Uyghur tilidiki kitaplarni köydürüp tashlash,  d n a tetqitqarti,  atum siniqi qatarliq bashqa siyasetlirining eng axirqi mexsiti gerche Uyghur millitining neslini tüp yiltizidin yoq qilish bolsimu,  biraq yuqurda dep ötken siyasetler arqiliq xelqimizning ghururini yoq qilip,  xelqimizni rohiy jehettin tügeshtürüsh,  waqit jehettin tiximu tiz kelse kirek. 

      Hazir biz yüzlen'gen eng mohim we eng tehditlik bolghan mesile,  Xittay hökimitining yuqarqi siyasetliri tüpeylidin,  weten ichidikiler hich ish qilalmasliq,  weten sirtidikiler nime qilarini bilelmey,  kompiyutur aldida olturup rohiy jehette azaplinip, rohiy kisel bolup,  bir birimizni tillap,  haqaretlep,  özimizni özimiz tügeshtürüsh. 

Az bir qisim kishiler weten dawasi üchün hemme nersisini pida qilsa,  qalghanlarimiz yurttiki ata animiz we uruq tuqqanlirimizni bana qilip jim olturwatimiz.   Dawa qiliwatqanlar tashqi pilanittin kelgen yaki toxa pirmisidiki tok arqiliq toghulghan ata anisi yoq chöjidek,   dadilliq bilen  aldigha sekirep chiqip dawa qilsa,   biz dawaning aldida mingiwatqanlargha we yaki bir ish qiliwatqanlargha  her jehettin destek bolushning ornigha, ularni haqaretlep,  bir birimizning könglige azar biriwatimiz. Emiliyette bizge nisbeten bu tiximu qorqunushluq "qara boran" bolsa kirek.  

      Men bir siyasinur we yaki sitiradigiye tüzgüchi emes.  Shu seweptin men biz mundaq qilishimiz kirek dep bashqilargha yol körsütüp birelmeymen.   Biraq eger biz dawagha paydiliq ish qilalmisaq,  kem digende "külelmiseng hijayma" digendek, dawagha ziyan yetküzidighan ish qilmasliqimiz,  dawa ilip biriwatqanlargha qalaymighan hujum qilmasliqimiz kirek.   Eger biz mewjut mesililerni hel qilalmisaq kem digende "kötirelmiseng sanggiltiwal" digendek ish qilmasliqimiz,  yiterlik balayi apet turghan yerde,  perezlerge asaslinip xelqimiz arisida tiximu ighir qorqunja peyda qilmisliqimiz kirek.   Bezi köna mesililerni waxtinche bir terepke qoyup qoyup,  hemmeylen bir niyet bir mexsette eng tehditlik mesililer üstide bash qaturishimiz  we bu "qara boran" ichide öz yölünishimizni yoqutup qoymasliqimiz kirek. 

      2018 - Yili 5 - ayning 28 - küni Niyoruk