Tuz we much (laza)
Tuz bizning
kunduluk yimek ichmikimizde kem bolsa bolmaydighan muhim madda. Tamaqning
temlik bolishida tuzning chong rol oynaydighanliqini hemmiz bilimiz. Eger tamaqning
tuzi del jahida bolup tamaq oxshighanda tuzning mewjutliqi xiyalimizghimu
kelmeydu, biraq tamaqning tuzi kem we
yaki artuq bop qilip tamaq oxshimisa, biz tamaqning oxshimasliq
sewebini tuzdin korimiz.
Eksinche achchiq
much (laza) gerche kunduluk yimek ichmikimizde tuzdek undaq muhim bolmisimu,
tamaqning temigimu tuzdek undaq biwaste
tesir korsetmisimu, biraq biz achchiq
muchni her zaman untup qalmaymiz. Biz achchiq
muchni hewes uchun istimal
qilimiz. Tamiqimizning temi del jahida bolghandimu, achchiq yimeklikke konush uchun tamiqimizgha
achchiq much (laza) silip yiyishni yaxshi korimiz. Tamiqimizda achchiq much kem
bop qalsa elwette uni izdep sorap yeymiz. Achchiq much artuq bolup tamiqimizning
temini zeherdek achchiq qiliwetsimu, hetta kozlirimizdin yash, burnimizdin su
iqitiwetsimu, biz achchiq muchni yenila eyiplimeymiz, we yaki gerche ighizimizda eyiplep, qaqshap qoysaqmu
konglimizde achchiq muchni yenila
untalmaymiz.
Jemiyitimizdimu
shundaq bir qisim hormetke layiq muhim insanlirimiz barki, ular jemiyitimizning
tereqqi qilishi we ronaq tipishida nahayti muhim rol oynaydu. Ular her zaman jemiyetning
tereqqiyati, xelqimizning gullinishi uchun qolidin kilishiche tirishidu,
izdinidu we bash qatiridu. Eger ular jemiyetke xataliqsiz tohpe qoshsa, biz
ularning qedirige yetmeymiz, hetta ularning mewjutliqi bizning xiyalimizghimu
kelmeydu. Eger ular xataliq otkuzep qoysa, biz ularni talap toxtimaymiz. Eger
ular xataliq otkuzushtin endishe qilip, jim oltursa, jemiyettiki nachar
illetler we yitersizliklerning sewebini ularning hich ish qilmay jim
olturwilishidin korimiz. Eger ular jemiyettiki nachar illetlerni korup, oturgha
sekirep chushup bu nachar illetlerni tuzimekchi bolghanda, biz ulargha destek
bolup ularni qollap quwetleshning ornigha, ularni menmenlik qiliwatidu, bek
korenglep kitiwatidu dep eyipleymiz. Amal bar
ulargha ora kolap, ularni yiqitiwitishqa tirishimiz.
Jemiyitimizde
yene shundaq bir turkum insanlar barki, ularning jemiyitimizning tereqqiyatigha we xelqimizge azraqmu payda
menpeti yoq. Ular putun eqil parasitini we inirgiyesini peqetla bashqilargha
ora kolash, bashqilarni yiqitish we uning bedilige oz hewisini qandurush
uchunla serip qilishidu. Ular heq nahaqni, halal haramni ayrimaydu, kim ronaq tapsa, tereqqi qilsa
uning pishigha chushidu, ularni korelmeydu, ularni yiqitiwitishqa urunidu. Yawashni bozek itidu, we yaman’gha xoshamet
qilidu. Biz ularning yaman qilmishlirini eyiplimeymiz, we yaki korup turupmu kormeske
salimiz, waxti kelgende hetta way dep xoshametmu qilip qoyimiz.
Bu bizning tuzning azraq kem yaki artuq
bolushidin aghirnip, zeherdek achiq muchtin hozurlinishqa adetlen'gen
pisxikimizdinmu, we yaki ularning shumluq qilishidin qorqup “mini chaqmighan
yilan ming yil yashisun” dep qarighanliqimizdinmu?
